พระพุทธองค์ทรงให้หลักเกณฑ์ในการคัดเลือกบุคคลที่จะบวชไว้หลายประการ เพื่อให้การบวชเกิดประโยชน์แก่ผู้บวชและเป็นประโยชน์ต่อการสืบทอดพระพุทธศาสนา ดังนั้นเพื่อให้การบวชเป็นไปอย่างถูกต้องตามพระธรรมวินัยทั้งในการบวชเป็นสามเณรที่เรียกว่า “บรรพชา” และการบวชเป็นพระภิกษุที่เรียกว่า “อุปสมบท” โดยผู้ที่บรรพชาและอุปสมบทต้องมีคุณสมบัติที่พระพุทธองค์ทรงกำหนดไว้ ดังนี้

    บุคคลที่มีคุณสมบัติต้องห้ามบวชพระ 

    1.คนทำความผิดหลบหนีอาญาแผ่นดิน
    2.คนหลบหนีราชการ
    3.คนต้องหาในคดีอาญา
    4.คนเคยถูกตัดสินจำคุก โดยฐานเป็นผู้ร้ายสำคัญ
    5.คนถูกห้ามอุปสมบทเด็ดขาดทางพระศาสนา
    6.คนมีโรคติดต่อเป็นที่น่ารังเกียจ เช่น วัณโรคในระยะอันตราย
    7.คนมีอวัยวะพิการจนไม่สามารถปฏิบัติกิจพระศาสนาได้

    นอกจากนี้ ในศาสนาพุทธยังได้กำหนดว่าผู้ที่ห้ามบวชโดยเด็ดขาดมีอยู่ 3 ประเภทด้วยกัน คือ ผู้ที่มีเพศและภาวะบกพร่อง ผู้ที่เคยทำอนันตริยกรรม 5 อย่าง และผู้ที่ทำผิดต่อพระพุทธศาสนา หากคณะสงฆ์ให้บวชไปโดยที่ไม่รู้ เมื่อทราบภายหลังจะต้องให้ลาสิกขา

    ประเภทที่ 1 ผู้ที่มีเพศและภาวะบกพร่อง

    • บัณเฑาะก์ หมายถึง กะเทย
    • อุภโตพยัญชนก หมายถึง คนที่มีอวัยวะเพศ 2 เพศ คือ มีทั้งเพศหญิงและเพศชายในคนเดียวกัน
    • สัตว์ดิรัจฉาน
    ประเภทที่ 2 ผู้ที่เคยทำอนันตริยกรรม

    ประเภทที่ 3 ผู้ที่ทำผิดต่อพระพุทธศาสนา

    • ผู้ที่เคยต้องอาบัติปาราชิก หมายถึงผู้ที่เคยบวชแล้วแต่ทำผิดร้ายแรงถึงระดับที่ขาดจากความเป็นพระภิกษุ บุคคลประเภทนี้จะกลับมาบวชอีกไม่ได้
    • ผู้ที่ประทุษร้ายภิกษุณี
    • คนลักเพศ หมายถึง ปลอมบวช คือเอาผ้าเหลืองมาห่มเองโดยไม่มีพระอุปัชฌาย์
    • ผู้ที่ไปเข้ารีตเดียรถีย์ หมายถึงพระภิกษุ-สามเณรที่เปลี่ยนไปเป็นนักบวชนอกพระพุทธศาสนา จะกลับมาบวชไม่ได้

ที่มา : amarintv