"ผักเสี้ยน" สมุนไพรหลากสรรพคุณ ที่ไม่ได้เป็นแค่ "วัชพืช" ข้างถนน แพทย์แผนไทยยังแนะนำ
LIEKR:
วัชพืชที่ขึ้นตามพื้นที่ทั่วไป แต่ใครจะรู้ว่า มันยังมีคุณประโยชน์มากมายมหาศาล วันนี้เราจะพาทุกท่านมาเปืดสรรพคุณของ “ผักเสี้ยน” เป็นไม้ล้มลุกสูง 1-3 ฟุต แตกกิ่งก้านสาขาที่ไม่ยาวมากรอบต้น ตามลำต้นมีขนอ่อนๆ ปกคลุม จับดูจะเหนียวมือ
“ผักเสี้ยน” ภาคเหนือเรียก “ผักส้มเสี้ยน” เป็นวัชพืชขึ้นตามธรรมชาติบริเวณริมทางที่รกร้าง ชอบดินชื้น ไม่นิยมกินสดเพราะมีสาร ไ ฮ โ ด ร ไ ซ ย า ไ น ด์ ซึ่งเป็น พิ ษ ต่อประสาทส่วนกลาง ต้องนำไปดองเสียก่อนส า ร พิ ษ นี้จึงละลายไป
ผักเสี้ยนสดมีรสขม ดังนั้น ในการทำเป็นอาหารจึงเหมาะสำหรับนำมาดองเปรี้ยว ซึ่งให้รสชาติดีที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับการนำไปปรุงด้วยวิธีอื่น
ผักเสี้ยนดอง นับเป็นผักดองที่นิยมกินกันทุกภาคและมีขายตลอดทั้งปี ผักเสี้ยนสามารถนำไปต้มหรือลวกให้สุกเพื่อให้หายขมและหมดกลิ่นเหม็นแล้วนำไปเป็นผักจิ้มน้ำพริกก็ได้ แต่ไม่นิยมกัน ผักเสี้ยนดองมีรสเปรี้ยวร้อน คนใต้จะกินเป็นผักร่วมกับขนมจีนน้ำยา จิ้มน้ำพริกต่างๆ หรือนำไปทำแกงส้มใส่กุ้งหรือปลา และยังทำเมนูผักเสี้ยนดองผัดไข่ ผักเสี้ยนดองต้มกับปลา เป็นต้น
ตามตำราการแพทย์แผนไทยแบ่ง ผักเสี้ยน ออกเป็น 2 ชนิดคือ
1. ผักเสี้ยนไทยดอกขาว ซึ่งใช้ในการดองเพื่อการเป็นการปรุงอาหาร สามารถบำรุงร่างกาย ช่วยกระตุ้นระบบไหลเวียนของเ ลื อ ด บรรเทาอาการปวดเมื่อย ระบายท้อง และทำให้ผิวพรรณสดใส
2. ผักเสี้ยนผี จะมีดอกสีเหลือง นิยมนำมาทำย าสมุนไพร ช่วยบำบัดโรคเกี่ยวกับน้ำเหลืองเสียได้
ผักเสี้ยนผี สรรพคุณเภสัชว่าไว้ดั่งนี้ ต้น - กระจายบุพโพอันผูกเป็นก้อนให้ตก ทั้งต้นมีรสร้อน ช่วยแก้ลม ช่วยแก้ ล ม บ้ า ห มู ช่วยแก้อาการหู อั ก เ ส บ ช่วยแก้ไข้ตรีโทษ
ใบ - แก้ทุราวสา ๑๒ ประการ ถ้ามีอาการปวดศีรษะให้ใช้ใบสดนำมาตำแล้วพอก ช่วยแก้อาการลมขึ้นหูหรืออาการหูอื้อ ด้วยการใช้ใบผักเสี้ยนผีประมาณ 3-4 ใบนำมาขยี้พอช้ำ แล้วใช้อุดที่หู อาการปวดเวลาปัสสาวะช่วยแก้ทุราวสา 12 ประการ บดเกลือทาแก้อาการปวดหลัง
ดอก - ทำลายเสียซึ่งกิมิชาติ ช่วย ฆ่ า พยาธิผิวหนังและพยาธิต่างๆ ใช้เป็นย า ฆ่ า เ ชื้ อ โ ร ค
เมล็ด - ฆ่ า พยาธิ ช่วยขับเสมหะได้ แก้เ ลื อ ด ออกตามไรฟัน
ราก - แก้วัณโรค
มาปลูกผักเสี้ยนไว้ที่บ้านกัน ปลูกง่าย ต า ย ยาก ถ้าไม่มีที่ปลูกใส่กระถางปลูกก็งามดี แถมเป็นเครื่องตกแต่งบ้านก็ได้อีก พองามตัดเอามาดองที่เหลือจะแตกกองอกงามต่อ ซึ่งก็ทำได้ไม่ยุ่งยากแต่มีคุณอนันต์เป็นทั้งของแถมที่อร่อย เอาไปปรุงเป็นอาหารก็เยี่ยมที่รสชาติ เ จ็ บ ไ ข้ ก็เอามาต้มมาคั้น ทำเป็นย าช่วยเหลือตนเองเบื้องต้นได้อีก
ข้อมูลและภาพจาก ให้ความรู้, กระทรวงสาธารณสุข, อาจารย์คมสัน ทินกร ณ อยุธยา